NOvA publiceert jaarverslag 2022

De Nederlandse orde van advocaten heeft haar jaarverslag over 2022 uitgebracht. Hierin belicht de NOvA in vogelvlucht hoe zij als publiekrechtelijke beroepsorganisatie uitvoering heeft gegeven aan haar (wettelijke) taken.

De NOvA staat voor een goede rechtsbedeling en toegang tot het recht. Andere activiteiten zijn het zorgdragen voor de beroepsopleiding, het systeemtoezicht, het bevorderen van de kwaliteit van de beroepsgroep en de organisatie en bekostiging van de tuchtrechtspraak. 

Rechtsstatelijk tegengas
In zijn voorwoord gaat algemeen deken Robert Crince le Roy in op enige rechtsstatelijke ontwikkelingen. “De rechtsstaat was ook het afgelopen jaar niet altijd een rustig bezit. Voor advocaten vanzelfsprekende beginselen als partijdigheid en geheimhouding, met het daaraan verbonden verschoningsrecht, staan geregeld onder druk. In een aantal dossiers heeft de NOvA dan ook flink wat rechtsstatelijk tegengas moeten geven.” Zo deed de NOvA een dringende oproep aan het kabinet om de positie van advocaten en de rechten van verdachten niet te veel in te perken in de strijd tegen de georganiseerde misdaad, met name als het gaat om de vrije advocatenkeuze en het vertrouwelijk verkeer tussen advocaat en cliënt. Crince le Roy: “De NOvA maakt zich namens de balie sterk voor het in stand houden van de advocatuurlijke kernwaarden. In het belang van de rechtzoekende, maar tegelijkertijd voor het goed functioneren van de advocatuur en daarmee ook voor de rechtsstaat.”

Uitgelicht: weerbaarheid en veiligheid
Het jaarverslag zoomt uitgebreid in op de activiteiten van de NOvA op het gebied van weerbaarheid, veiligheid en bescherming tegen ondermijning. Het weerbaarheidsprogramma voor advocaten is in 2022 voortgezet en verder uitgebreid. Onder de paraplu van de Taskforce bescherming tegen ondermijning heeft de NOvA een baliebreed onderzoek laten uitvoeren naar druk en dreiging binnen de advocatuur. Hieruit bleek onder andere dat de helft van de advocaten het afgelopen jaar ten minste één vorm van agressie meemaakte. Naast de reguliere weerbaarheidstrainingen zijn het afgelopen jaar ook extra weerbaarheidstrainingen voor advocaten met gedetineerde cliënten georganiseerd. Andere activiteiten zijn gecontinueerd, zoals de noodtelefoon en noodknop voor advocaten die een dreiging ondervinden en preventieve veiligheidsscans voor advocatenkantoren. 

Vergoedingen voor sociaal advocaten
Gefinancierde rechtsbijstand bleef ook in 2022 een belangrijk speerpunt van de NOvA. Hoewel de NOvA medio vorig jaar positief was over de toezegging van de minister voor Rechtsbescherming dat de vergoedingen voor rechtsbijstandverleners in het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand voortaan worden geactualiseerd, bleek de hard oplopende inflatie een punt van zorg. Omdat die inflatie voor advocaten en mediators in het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand in 2023 en 2024 nauwelijks wordt gecompenseerd, stelde de NOvA voor om een actuele inflatiecorrectie toe te passen. Ook verzocht de NOvA om een structurele aanpassing van de achterblijvende reiskostenvergoeding, waaraan in 2023 tegemoet wordt gekomen. 

Standpunten en beleid
In het jaarverslag blikt de NOvA verder terug op een groot aantal activiteiten in 2022 op het gebied van onder andere kwaliteitsbevordering, opleiding, beleidsontwikkeling en praktijkuitoefening, Een selecte greep: 

• De NOvA lichtte toe dat betalingen aan advocaten giraal moeten plaatsvinden, tenzij er feiten of omstandigheden zijn die een contante betaling rechtvaardigen. Bij contante betaling(en) van eenzelfde cliënt in één jaar van 5.000 euro of meer is voorafgaand overleg met de deken nodig.
• Hoewel vrije advocaatkeuze een groot goed is en er geen rechtsregel is die bijstand aan familieleden verbiedt, raadde de NOvA advocaten aan om geen familielid bij te staan. Het is beter om mogelijke risico’s ten aanzien van onafhankelijkheid en integriteit te vermijden.
• Via het webdossier Sanctieregelgeving houdt de NOvA de balie op de hoogte van de  ontwikkelingen op het gebied van de sanctieregelgeving en de gevolgen voor de advocatuur.
• Nadat de EBI een verbod instelde op het meenemen van een laptop door advocaten heeft de NOvA een tijdelijke noodoplossing gevonden in een speciale beveiligde datastick. 

Het jaar 2022 in cijfers 

Tableau

• Het aantal advocaten groeide naar 18.218, een beperkte toename van 0,6%. Hiervan zijn 1.074 advocaten nieuw beëdigd en 144 herbeëdigd.
• De geringe groei van de balie kwam grotendeels voor rekening van het arrondissement Amsterdam (+186) en in mindere mate Den Haag (+9).
• Het aantal vestigingen van advocatenkantoren nam met een halve procent (31 vestigingen) af tot 5.558.
• Het grootste arrondissement is Amsterdam (1.054 kantoorvestigingen, 6.225 advocaten), het kleinste Overijssel (245 kantoorvestigingen, 657 advocaten).
• De meeste advocaten zijn eenpitter (3.292) of werken bij grotere kantoren met meer dan 65 advocaten (2.832).
• Het aandeel vrouwelijke advocaten nam licht toe tot 46% (8.396 vrouw, 9.822 man). Tot en met 34 jaar is het merendeel vrouw, daarboven zijn er meer mannelijke advocaten.
• De gemiddelde leeftijd van advocaten is vrijwel gelijk gebleven: 43 jaar. 

Weerbaarheid   

• Binnen het weerbaarheidsprogramma van de NOvA zijn 26 weerbaarheidstrainingen gegeven voor 317 deelnemende advocaten en zijn 119 veiligheidsscans bij advocatenkantoren uitgevoerd.

Opleiding

• In 2022 zijn in maart (541) en september (515) in totaal 1.056 advocaat-stagiairs gestart met hun Beroepsopleiding Advocaten van de NOvA.
• Op verzoek van de NOvA is de succesvolle ‘Subsidieregeling beroepsopleiding sociaal advocaten’ in 2022 verlengd. Hierdoor konden wederom ongeveer 175 advocaat-stagiairs bij sociale kantoren de kosten van hun beroepsopleiding financieren.

Kwaliteitsbevordering

• Ten behoeve van de kwaliteitstoetsen zijn alle 760 gespreksleiders en 40 reviewers vanaf het najaar 2022 eenvoudig vindbaar in een nieuwe database op advocatenorde.nl/gespreksleiders respectievelijk advocatenorde.nl/reviewers.

Wetgevingsadvisering

• Op basis van de wetgevingsadviezen van 18 adviescommissies heeft de NOvA in 2022 in totaal 32 adviezen over wetsvoorstellen uitgebracht. 

Tuchtrecht

•   In 2022 zijn 9 advocaten geschrapt en 16 onvoorwaardelijk geschorst. 

Praktijkuitoefening

• Van de in 2022 geïntroduceerd advocatenpas-app hebben 1.216 advocaten gebruikgemaakt.
• De hulplijn LawCare is 31 keer gebeld.
• Het aantal ‘self service’ mutaties van persoonlijke gegevens op het tableau (zoals adresgegevens, rechtsgebieden en geheimhoudernummers) via Mijn Orde bedroeg 19.050. 

Juridische aangelegenheden

• De algemene raad heeft 19.720 bestuursrechtelijke besluiten genomen, waarvan 12 naar aanleiding van Woo-verzoeken. 

Communicatie en voorlichting

• Uit baliebreed onderzoek naar de communicatiemiddelen van de NOvA bleek dat 91 procent van de advocaten vindt dat zij goed op de hoogte worden gehouden van ontwikkelingen in de advocatuur.
• Het Informatiepunt behandelde via telefoon en e-mail 9.685 informatieverzoeken van advocaten.

Bestuurlijke organisatie

• In 2022 werkten bij de NOvA 58 medewerkers (48 fte), van wie 75% vrouw en 25% man. 

Meer informatie
- Download het jaarverslag 2022 van de NOvA
- Download the annual report 2022 of the Netherlands Bar
- Publicatie van het financieel jaarverslag 2022 geschiedt na goedkeuring door het college van afgevaardigden op 29 juni 2023.