03-06-2021

Lucas Korsten Beleidsadviseur NOvA

"De weerbare advocaat"

Weerbare advocaten, het lijkt bijna een pleonasme. De advocatuur is immers een bovengemiddeld verbaal begaafde en assertieve beroepsgroep. Advocaten kunnen toch prima hun zegje doen, hun grenzen aangeven en zich verweren? Voor hun cliënt en dan toch ook zeker voor zichzelf? Dat is zo, en toch vraagt de vergroting van de weerbaarheid van advocaten echt meer aandacht.

Ten eerste omdat het helaas niet blijft bij verbale druk alleen. De voorbeelden van een beschieting van een kantoor, ‘bezoek’ van ongewenste gasten en fysieke intimidatie zijn er, met als triest dieptepunt de aanslagen op advocaat Derk Wiersum en advocaat/curator Philippe Schol. Het wordt extra gevoelig als ook de omgeving van de advocaat, familie en kantoorgenoten, ‘doelwit’ wordt.

Ten tweede blijkt uit gesprekken vanuit de NOvA met advocaten en specialisatieverenigingen dat de cliënt steeds meer verwacht van zijn advocaat en ook kritischer wordt. Als advocaat luister je uiteraard goed naar je cliënt, maar uiteindelijk bepaal je zelf – in het belang van je cliënt – de processtrategie. Zonder de vele ‘normale’ cliënten tekort te doen, lijken echter steeds meer cliënten te verwachten dat de advocaat uitvoert wat hij/zij wenst, of sterker nog: eist. Zelfs voor een doorgewinterde advocaat is het vaak niet makkelijk daaraan grenzen te stellen.

Ten derde, ook dat blijkt in de praktijk, vinden advocaten het vaak lastig om te praten over bedreiging, laat staan toe te geven zich kwetsbaar te voelen. Stoere uitspraken als “je bent geen echte advocaat als je nog nooit bedreigd bent” dragen niet bepaald bij aan het meer bespreekbaar maken van dit onderwerp.

Weerbaarheid en veiligheid zijn dus onderwerpen waar steeds meer advocaten mee te maken krijgen, en – gelukkig – steeds meer wél over willen praten. Harde cijfers ontbreken nog, maar uit het aantal meldingen en hulpvragen bij zowel de noodlijn als de telefonische hulplijn LawCare van de NOvA, bij lokale orden en specialisatieverenigingen blijkt een stijgende lijn in (melding van) het aantal bedreigingen.

Positief geformuleerd kan dit ook betekenen dat advocaten zich realiseren dat bedreiging er dus niet bij hoort, niet stoer is, en dat zij daarbij hulp zoeken. Advocaten geven ook aan het nuttig en prettig te vinden om te sparren met vakgenoten, vaak het liefst uit hetzelfde rechtsgebied. Bijvoorbeeld over hoe je kunt omgaan met een veeleisende cliënt, wat het zou betekenen om – in het uiterste geval – aangifte te doen tegen die cliënt, hoe om te gaan met de geheimhouding jegens die cliënt, etc. Zoek vooral die gesprekken op, spar met kantoorgenoten en andere collega’s. Een van de specialisatieverenigingen heeft aangegeven hiervoor binnenkort een eigen team van vertrouwenspersonen beschikbaar te hebben.

De NOvA biedt advocaten op verschillende manieren een helpende hand om hun weerbaarheid te vergroten. Hiervoor heeft de NOvA een fikse subsidie bij het ministerie van Justitie & Veiligheid losgekregen. Zo kunnen advocaten in geval van een bedreiging 24/7 bellen met het noodnummer van de NOvA (bij acute bedreiging, bel altijd meteen 112!). Dit noodnummer staat op Mijn Orde. Je moet dus eerst inloggen met je advocatenpas en zie die maar bij de hand te hebben in dreigende situaties. Mijn tip: sla het noodnummer van de NOvA op in je contactenlijst op je telefoon, dan heb je dat altijd direct bij de hand als dat nodig is.

Verder zijn de leden van het team LawCare getraind om advocaten te helpen bij het omgaan met gevoelens van onveiligheid; maak daar gebruik van om vertrouwelijk te sparren met een ervaren collega-advocaat! Voor advocaten die de fysieke beveiliging van hun kantoor en digitale vindbaarheid willen laten controleren is een (gratis) veiligheidsscan beschikbaar. Binnenkort krijgen alle advocaten de NOvA-weerbaarheidstraining aangeboden. Deze is nu nog in ontwikkeling maar de eerste proeftraining leverde bijzonder positieve feedback op, ook van deelnemers die vooraf dachten zoiets niet nodig te hebben. Het is dat inzicht, die bewustwording die als eerste stap dient om de weerbaarheid van de Nederlandse advocatuur te verhogen.

Meer informatie is beschikbaar op de website van de NOvA.